Category Archives: Cảm Nhận Quanh Ta

Hôm đó tôi tới nhà tù để hướng dẫn khóa thiền sớm hơn thường lệ vì có một tù nhân muốn gặp tôi thưa chuyện. Anh ta là một người to lớn vạm vỡ, râu tóc bù xù, hai cánh tay xăm đầy, mặt thì nhiều vết thẹo chứng tỏ thuộc loại anh chị đâm thuê chém mướn. Hình dáng của anh khá dễ sợ khiến tôi thắc mắc không hiểu tại sao anh lại muốn đến học thiền, vì nó không hợp với anh chút nào. Đương nhiên là tôi đã nghĩ sai.

Anh nói trước đây vài ngày có một việc xảy ra làm anh hoảng sợ hết hồn. Anh kể sơ quá khứ hồi nhỏ lớn lên tại những khu phố du đãng vùng Belfast. Anh biết đâm nhát dao đầu tiên vào lúc bảy tuổi. Khi đó anh bị một đứa học trò lớn hơn ăn hiếp, bắt anh phải đưa cho nó số tiến trong túi để ăn trưa. Anh không chịu. Tên kia bèn rút ra một con dao dài. Hỏi lại anh lần nữa có chịu đưa tiền cho nó không? Anh nghĩ tên này chỉ hăm dọa nên nhất định không đưa. Không ngờ tên du côn này không thèm hỏi lần thứ ba, nó cắm ngay con dao vào tay anh, rồi rút ra bỏ đi tỉnh bơ.

Này chư Hiền, thế nào là Khổ Thánh Đế? Sanh là khổ, Già là khổ, Bệnh là khổ, Chết là khổ, Sầu, Bi, Khổ, Ưu, Não là khổ; cầu không được là khổ. Tóm lại, Năm Thủ Uẩn là Khổ.

Này chư Hiền, thế nào là Sanh? Mỗi mỗi hạng chúng sanh, trong từng giới loại, sự xuất sản, xuất sanh, xuất thành, tái sanh của chúng, sự xuất hiện các uẩn, sự hoạch đắc các căn. Này chư Hiền, như vậy gọi là sanh.

Này chư Hiền, thế nào là Già? Mỗi mỗi hạng chúng sanh, trong từng giới loại, sự niên lão, sự hủ hoại, trạng thái rụng răng, trạng thái tóc bạc, da nhăn, tuổi thọ rút ngắn, các căn hủy hoại. Này chư Hiền, như vậy gọi là già.

Con rùa nói lên lời, Lời nói tự hại mình,  Tuy khéo ngậm cái gậy,  Mở miệng tự sát hại. Hãy thấy rõ điều này,  Bậc Nhân chủ vĩ đại,  Hãy nói lên vừa phải,  Cẩn thận nói đúng thời.  Kẻ nào nói nhiều lời,  Như con rùa gặp nạn.

Cũng vậy, này Aggivessana, vương tử Jayasena sống giữa các dục, thọ hưởng các dục, bị tư tưởng dục nhai nghiến, bị nhiệt não dục thiêu đốt, tha thiết truy cầu dục, lại có thể biết, có thể thấy, hay có thể chứng (quả vị) chỉ có ly dục mới biết được, chỉ có ly dục mới thấy được, chỉ có ly dục mới đạt được, chỉ có ly dục mới chứng được, sự kiện như vậy không xảy ra.

Ví như, này Aggivessana, một hòn núi lớn không xa làng hay thị trấn. Và có hai người bạn, tay trong tay đi ra khỏi làng hay thị trấn ấy, và đi đến hòn núi kia. Sau khi đến, một người bạn đứng dưới chân núi, còn người bạn kia leo lên đỉnh núi. Người bạn đứng dưới chân núi ấy có thể nói với người bạn đứng trên đỉnh núi: “Này Bạn thân, Bạn đứng trên đỉnh núi, Bạn thấy những gì?” Người kia nói: “Này Bạn thân, đứng trên đỉnh núi tôi thấy các vườn khả ái, các khu rừng khả ái, các đất bằng khả ái, các ao hồ khả ái”. Người kia nói: “Không có sự kiện này, này Bạn thân, không có trường hợp này, Bạn đứng trên đỉnh núi lại có thể thấy các khu vườn khả ái, khu rừng khả ái, các đất bằng khả ái, các ao hồ khả ái”.

Tôn trọng chân lý Vạn Pháp Vô Thường sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu sắc về cuộc đời cũng như về mối lương duyên phụ thuộc lẫn nhau của muôn loài hữu hình. Con người thường sợ hãi những biến dịch đổi thay, nhưng chúng ta không còn lựa chọn nào khác. Chúng ta không thể bắt dòng sông dừng lại, đó chính lại là điều kỳ diệu ý nghĩa của cuộc đời!

Khi nhận ra mọi thứ đều có thể thay đổi, bạn sẽ thấy thoải mái hơn rồi sau đó có thể điều chỉnh mình để thích nghi với thế giới. Bạn vẫn yêu mến bạn bè và người thân nhưng sẽ không đòi hỏi họ phải mãi như xưa, phải luôn đúng với quan điểm hoặc mong muốn của bạn. Bạn cảm thấy mình sống động và nhạy bén hơn với những đổi thay, nhưng bạn không phán xét truy đòi. Những cảm xúc tiêu cực như giận dữ bắt đầu lùi lại khi bạn biết trân trọng những khoảng khắc thay vì phiền muộn về những gì đã qua. Bạn sẽ thấy mình không còn bám chấp khi hiểu ra bản chất vô thường của mỗi xúc tình. Ngay lúc này đây, bạn chưa thể chuyển hóa xúc tình nhưng đã có thể bắt đầu kiểm soát lời nói và hành động. Bạn sẽ không nói lời nặng nề, thô lỗ và sẽ không còn thấy mình là tù nhân của xúc tình phiền não.

— Ví như, này các Tỷ-kheo, một người quăng một khúc gỗ có một lỗ hổng vào biển lớn. Tại đấy có con rùa mù, sau mỗi trăm năm nổi lên một lần. — Các Ông nghĩ thế nào, này các Tỷ-kheo, con rùa mù ấy sau mỗi trăm năm nổi lên một lần, có […]

Một thời, Thế Tôn trú ở Kosambi, tại rừng Simsapà. Rồi Thế Tôn lấy tay nhặt lên một ít lá Simsapà, rồi bảo các Tỷ-kheo:

 — Các Ông nghĩ thế nào, này các Tỷ-kheo, cái gì là nhiều hơn, một số ít lá Simsapà mà Ta nắm lấy trong tay, hay lá trong rừng Simsapà?

— Thật là quá ít, bạch Thế Tôn, một ít lá Simsapà mà Thế Tôn nắm lấy trong tay, và thật là quá nhiều lá trong rừng Simsapà.

— Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, thật là quá nhiều, những gì Ta đã thắng tri mà không nói cho các Ông! Thật là quá ít những gì mà Ta đã nói ra! 

— Nhưng tại sao, này các Tỷ-kheo, Ta lại không nói ra những điều ấy? Vì rằng, này các Tỷ-kheo, những điều ấy không liên hệ đến mục đích, không phải là căn bản cho Phạm hạnh, không đưa đến yếm ly, ly tham, đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết-bàn. Do vậy, Ta không nói lên những điều ấy. 

Nghiệp đến như núi lỡ ! Nghiệp gieo đến thời trỗ quả được ví như trái cây chín trên cành, đến thời rụng thì vô phương ngăn cản. Không Phật Trời, Bồ Tát hay Thần Thánh cứu giúp nếu là Nghiệp Bất Thiện. Chỉ có bản thân người hành Nghiệp, ý thức Nghiệp thiện hay […]

— Bạch Thế Tôn, con thấy Thế Tôn kham nhẫn! Bạch Thế Tôn, con thấy Thế Tôn chịu đựng! Bạch Thế Tôn, thân con cảm thấy yếu ớt như lau sậy, mắt con mờ mịt không thấy rõ phương hướng. Pháp không được tỏ rõ cho con vì Thế Tôn bị bệnh. Nhưng bạch Thế Tôn, con được chút an ủi rằng Thế Tôn sẽ không diệt độ, nếu Ngài không có lời di giáo lại cho chúng Tỷ-kheo.

— Này Ananda, chúng Tỷ-kheo còn mong mỏi gì nữa ở nơi Ta. Này Ananda, Ta giảng pháp không có phân biệt trong ngoài. Vì, này Ananda, đối với các pháp, Như Lai không bao giờ là vị Ðạo Sư còn nắm tay. Này Ananda, những ai nghĩ rằng Ta sẽ là vị cầm đầu chúng Tỷ-kheo, hay : Chúng Tỷ-kheo chịu sự giáo huấn của Ta, thời này Ananda, người ấy sẽ có lời di giáo cho chúng Tỷ-kheo. Này Ananda, Như Lai không có nghĩ rằng: “Ta sẽ là vị cầm đầu chúng Tỷ-kheo”, hay “Chúng Tỷ-kheo chịu sự giáo huấn của Ta”, thời này Ananda, làm sao Như Lai lại có lời di giáo cho chúng Tỷ-kheo?