Hãy để cho mọi việc xảy ra, hãy để cho dòng sống tự diễn tiến thì sẽ có niềm vui, có sự hoan lạc – như vậy sẽ không thất vọng bao giờ, bởi vì ngay từ đầu bạn chẳng trông đợi bất kỳ cái gì. Bất kỳ cái gì tới cũng đều tốt, đều được hoan nghênh. Không có thất bại cũng chẳng có thành công. Cái trò thành, bại đã bị loại bỏ rồi. Mặt trời ban sáng đánh thức bạn dạy, tối thì trăng hát ru cho bạn ngủ. Cảm thấy đói thì bạn ăn, và cứ thế mãi. Đó là điều các thiền sư vẫn ngụ ý khi họ nói: Đói thì ăn, buồn ngủ thì ngủ và chẳng có gì khác phải làm cả.
Mà tôi cũng không nói bạn không hoạt động. Tôi không nói bạn đừng đi làm; tôi không nói đừng kiếm cơm; tôi không nói hãy từ bỏ thế gian và ăn bám vào người khác và trở thành kẻ bóc lột. Không, hoàn toàn không phải. Nhưng đừng cho đó là làm. Đúng vậy, khi đói bạn phải ăn, và bạn phải đổ mồ hôi để kiếm cơm – nhưng chỉ có việc làm mà không có người làm.
Chính cơn đói đang làm việc; không có người nào khác làm việc đó. Chính cái khát đang đưa bạn tìm tới giếng hay tới con sông. Chính cơn khát di chuyển; không có người khát. Hãy bỏ hết danh từ và đại danh từ trong cuộc sống của bạn mà chỉ giữ lại động từ thôi. Phật nói, “chân lý là khi bạn nhìn một vũ công thì không có vũ công mà chỉ có điệu vũ”.
Khi bạn nhìn một dòng sông thì không có dòng sông mà chỉ có sự trôi chảy. Khi bạn nhìn một cây thì không có cây mà chỉ có cây đang mọc. Khi bạn nhìn một nụ cười thì không có người đang cười mà chỉ có nụ cười, cái cười. Khi bạn thấy tình yêu thì không có ai là người yêu mà chỉ có yêu đương. Cuộc sống là một tiến trình.”Nhưng chúng ta đã quen nghĩ dưới dạng danh từ không thay đổi. Điều đó tạo ra rắc rối. Và chẳng có gì tĩnh tại cả – tất cả đều thay đổi và tuôn chảy. Hãy thuận theo dòng, hãy trôi với dòng, và đừng bao giờ là người làm. Thậm chí khi bạn đang làm cũng đừng là người làm. Có việc làm nhưng không có người làm. Một khi nhận thức này ăn rễ vào trong bạn thì chẳng có gì khác nữa.
Giác ngộ không phải là một loại mục đích cần phải đạt tới. Nó chính là cuộc sống bình thường này, cuộc sống hiện đang bao quanh bạn này. Nhưng khi bạn không tranh đấu, cuộc sống bình thường này trở thành đẹp tuyệt vời. Thế thì cây cối còn xanh hơn, muôn chim hót líu lo hơn, mọi thứ đang xảy ra xung quanh đều là vô giá… ngay cả gạch, đá cũng là kim cương.
Hãy chấp nhận cuộc sống đơn giản này, bình thường này. Chỉ cần bỏ người làm. Và khi tôi nói bỏ người làm, bạn cũng đừng trở thành người bỏ! Chỉ cần nhìn rõ vào thực tại của nó thì nó biến mất.